Olej rycynowy stanowi jeden z najpopularniejszych tłuszczy pochodzenia roślinnego, który znalazł swoje zastosowanie zarówno w kosmetyce, farmacji jak również medycynie naturalnej.

Czym jest olej rycynowy?
Olej rycynowy (Ricinus communis) jest substancją pozyskiwaną z nasion rącznika pospolitego-rośliny działającej silnie trująco. Pochodzi z Afryki, ale również świetnie rozwija się w ciepłych krajach tj. lndie, Chiny, Brazylia. Może również być praktykowany w bardziej umiarkowanych regionach, a w obecnych czasach znaleźć go można w przydomowych ogródkach. Sam proces produkcji oleju rycynowego nie jest skomplikowany. Głównie polega on na prasowaniu nasion do momentu, aż zostanie wydobyta gęsta, oleista ciecz. W tym celu stosuje się kilka rodzajów metod, ale tłoczenie na zimno zachowuje wszystkie walory produktu, w tym kwas rycynolowy.

Czy olej rycynowy jest trujący?
Faktem jest, że każda część rącznika pospolitego jest toksyczna i trująca. Wynika to
z obecności rycyny, która jest glikoproteiną powszechnie uważaną za „środek toksyczny kategorii B” zakwalifikowany przez CDC (Centers for Disease Control and Prevention). Trucizna ta bardzo często była stosowana podczas trwania zimnej wojny przez sowieckie tajne służby do eliminowania dysydenckich uchodźców na Zachodzie. Ofiarą tego działania był pisarz Georgi Markov, który został zamordowany 7 września 1978 r. Markov poniósł śmierć przez popularne w tamtych czasach uderzenie „bułgarskiego parasola” który wcześniej został nasączony rycyną. Pisarz umarł po 4 dniach od tego zdarzenia. Trucizna ta została wyprodukowana w laboratorium KGB (Komitiet gosudarstwiennoj biezopasnosti).
Dzięki technologicznemu procesowi oczyszczania olej rycynowy jest pozbawiany toksycznych właściwości i z powodzeniem może być wykorzystywany do celów pielęgnacyjnych, spożywczych i medycznych. Na rynku farmaceutycznym olej rycynowy najczęściej stosowany był jako środek działający przeczyszczająco, ale aktualnie nie jest już zalecany do tych celów. Olej rycynowy stosowany zewnętrznie w celach pielęgnacyjnych doskonale się sprawdza i jest bardzo bezpieczny.
Kolor oleju różni się w zależności od tego czy jest on rafinowany czy nie. Najczęściej jednak można trafić na bezbarwną ciecz ewoluującą do koloru żółtawo-słomkowego. Zapach oleju jest bardzo delikatny i prawie niewyczuwalny. Olej rycynowy jest bardzo gęsty, dlatego przed użyciem dobrze jest go delikatnie ogrzać, połączyć go z innym olejem bazowym bądź dodać go do kosmetyku wzbogacając jego skład. Olej rycynowy posiada m.in. kwas rycynolowy, kwas oleinowy (omega9), kwas linolowy (omega-6) oraz kwas palmitynowy i kwas stearynowy.

Jakie zastosowanie miała niegdyś rycyna?
Najprawdopodobniej już od XVI wieku pne. olej rycynowy znalazł swoje zastosowanie. Nasiona rącznika pospolitego zostały znalezione w grobowcach Faraonów, stąd uważa się, że użytkowanie go rozpoczęło się w Egipcie. W owym czasie nasiona były wykorzystywane do produkcji oleju do lamp i olejku o działaniu leczniczym na zaparcia i bóle. Właściwości lecznicze olejku rycynowego zostały opisane w papirusie Ebersa, który pochodzi z 1550 r pne.
Na terenie Indii oraz Chin, olej rycynowy był wykorzystywany do praktyk ajurwedyjskich
i uważano go za bardzo dobry środek przeczyszczający. Następnie Grecy również odkryli jego mocne strony. Herodot oraz kilkoro innych historyków szczególną uwagę skupiają na pielęgnacji zewnętrznej. Według nich olejek doskonale sprawdza się w pielęgnowaniu ciała i włosów. W czasach Mussolinieg olej rycynowy stał się niezwykle popularny z uwagi na jego działanie przeczyszczające. W roku 1923 Benito Mussolini stworzył włoską, faszystowską milicję nazywaną potocznie ,,Czarnymi koszulami”. Jedną z poniżających kar jaką Mussolini stosował, było pojenie rywali olejem rycynowym co doprowadzało do biegunki, odwodnienia a nawet śmierci.

Jak ewoluowało zastosowanie olejku rycynowego na przestrzeni lat?
Nie zaprzeczalny jest fakt, iż olej rycynowy był bardzo popularnym i często stosowanym lekiem, który w dzisiejszych czasach również jest dostępny, ale nie tylko w aptekach. Olejki sprzedawane w placówkach aptecznych są rafinowane i filtrowane. W przeszłości olej rycynowy przepisywano na wiele schorzeń, nawet kobietom w ciąży. Z biegiem czasu zrozumiano, że znacznie lepsze efekty przynosi w produktach pielęgnacyjnych do skóry, włosów, paznokci niż jako środek o działaniu przeczyszczającym. Dość dużo medyków i zielarzy wciąż poleca olej rycynowy jako produkt leczniczy w bólach pleców, brzucha i podczas miesiączki. Oczywiście forma podania nie jest doustna, ale wcierana w chore miejsce lub stosowana w formie ciepłych kompresów na chore miejsca. Aktualnie uważa się, że najlepszym działaniem oleju rycynowego działanie pielęgnacyjne np. olejowanie włosów, dzięki czemu mniej wypadają, są mocniejsze, zdrowsze i szybciej rosną. Ponadto świetnie sprawdza się do oczyszczania twarzy z resztek makijażu, pielęgnacji paznokci, brwi oraz brody.

Jak olej rycynowy wykorzystywany jest w ajurwedzie?
Medycyna ajurwedyjska wykorzystuje olej rycynowy w leczeniu wielu schorzeń m.in. chorób vata i zapalenia stawów, szczególnie gdy głównym objawem jest ból, obrzęk i deformacja stawów oraz kości. Poza tym znalazł zastosowanie zewnętrzne w celu łagodzenia guzków, brodawek, infekcji grzybiczych skóry, paznokci oraz w stanach chorobowych tj. egzema i łuszczyca. Kolejnym zastosowaniem w Ajurwedzie jest stosowanie lokalnie w leczeniu jęczmienia oraz stanów zapalnych spojówek.

Jakie są główne zalety stosowania oleju rycynowego na skórę?
Olej rycynowy posiada lepką konsystencję dzięki czemu wypełnia luki w uszkodzonej skórze. Poza właściwościami nawilżającymi charakteryzuje się właściwościami leczniczymi oraz oczyszczającymi. Jest niezwykle bogaty w kwas rycynolowy (omega 9) i kwasy tłuszczowe, które ograniczają namnażanie się drobnoustrojów chorobotwórczych (bakterii i drożdży). Dzięki temu dobrze sprawdza się w zwalczaniu zmian trądzikowych i zmniejsza swędzenie skóry.

Czy olej rycynowy jest skuteczny na cellulit?
Od dawna olej rycynowy był używany w formie okładów. Umożliwiały one pobudzenie układu odpornościowego jednocześnie lecząc wiele dolegliwości. Technika ta również stosowana jest w leczeniu cellulitu. W tym celu wystarczy zaimpregnować okład olejem rycynowym, przyłożyć w miejsce dotknięte cellulitem i pozostawić na noc. Wówczas aktywne składniki oleju rycynowego pobudzą krążenie limfatyczne a tym samym doprowadzą do detoksykacji skóry. Dodatkowo okłady z oleju rycynowego mogą złagodzić objawy ciężkich nóg, poprawiając krążenie.

Jak wzmocnić włosy używając olejku rycynowego?
Naturalna, lepka forma oleju rycynowego pozwala mu wypełnić łuski włosów, dzięki czemu działa nawilżająco, naprawczo i wzmacniająco. Dodatkowo spowalnia wypadanie włosów
i stymuluje ich odrastanie. Polecany jest w zastosowaniu miejscowym (wcierkach) przy problemach łysienia, nadmiernym wypadaniu włosów po ciąży, ale również przed i po chemioterapii.